Een vaststellingsovereenkomst lijkt wel een middel tegen alle kwalen. De ‘vso’, zoals dit document waarvan de volledige naam bij 3x woordwaarde een potje scrabble direct in jouw voordeel zou kunnen beslissen, wordt ingezet bij tal van situaties die het einde van de arbeidsovereenkomst inluiden. Zowel tijdens als na (langdurige) ziekte, bij een arbeidsconflict of om welke reden dan ook, komt steeds vaker een vso om de hoek kijken. Maar wat houdt het eigenlijk in?
Onzekerheid of geschil voorkomen
Wettelijk gezien is de vaststellingsovereenkomst een document waarmee partijen een onzekerheid of geschil kunnen voorkomen of beëindigen (art. 7:900 BW). In de arbeidsrelatie tussen werkgever en werknemer wordt het vooral ingezet om op een gemakkelijke manier uit elkaar te gaan. Werkgever en werknemer kunnen dit samen regelen, daar hoeft geen derde partij zoals een kantonrechter of het UWV aan te pas te komen. In de praktijk is de vso vooral voor de werkgever erg gunstig. Krijg je als werknemer een vso aangeboden, dan moert je dus goed uitkijken.
Vraag juridisch advies
Hou allereerst goed in de gaten dat het bij een vso gaat om een ontslag met wederzijds goedvinden. Op de website van het UWV lees je vrij gedetailleerd wat dat inhoudt. Belangrijk is dat je ook de risico’s in de gaten houdt. Juridisch advies is dan ook een hele erge ‘must’ voordat je de vso tekent. Een jurist van de vakbond of rechtsbijstandsverzekering kan je daarbij helpen. Ben je geen lid van een vakbond of heb je geen rechtsbijstandsverzekering? Dan kun je ook altijd terecht bij het Juridisch Loket (voor mensen met een laag inkomen) of een gespecialiseerde advocaat of jurist. Wees niet bang voor de kosten; alleen de laatste optie kost je (extra) geld, maar de advocaat of jurist zorgt ervoor dat zijn kosten vergoed worden door je werkgever.
Let wel alvast op…
Een paar dingen zijn extra belangrijk om op te letten bij je vaststellingsovereenkomst. In de eerste plaats moet je er wel op letten dat er in de tekst staat dat je werkgever het initiatief tot beëindiging genomen heeft. Dat is nodig om je recht op ww – voor het geval je na de opzegtermijn nog geen baan gevonden hebt – niet in gevaar te brengen. Die opzegtermijn is gelijk het volgende punt: zorg dat die in acht genomen wordt, want over de opzegtermijn krijg je zekere geen uitkering van het UWV.
Verder moet je wel in de gaten houden dat je geen vso tekent als je nog ziek bent. Tijdens ziekte moet je re-integreren en als je ziek uit dienst gaat krijg je hoogstwaarschijnlijk ook geen uitkering.
Sommige slechte werkgevers doen alsof je verplicht bent om een aangeboden vaststellingsovereenkomst te tekenen. Of ze zetten je onder druk om te tekenen. Dat is uiterst onzorgvuldig en in dat geval zijn er twee dingen die je moet bedenken: 1) het is inderdaad een slechte werkgever dus daar wil je weg en 2) nee, je bent niet (nooit) verplicht te tekenen. Teken alleen als je het er helemaal mee eens bent en nàdat je juridisch advies hebt ingewonnen.